Categories
Ubat

20 Alternatif untuk Ubat Lazim CKD

 

Dengan beralih kepada sumber ini, “Nutritional Management of Renal Disease, Edisi Ke-4”, kita kini boleh memberikan alternatif atau pelengkap Medical Nutrition Therapy (MNT) untuk mengurangkan kebergantungan kepada atau menguruskan kesan sampingan daripada 20 ubat yang berisiko tersebut.

Pendekatan ini adalah teras dalam penjagaan nefrologi moden: menggunakan pemakanan sebagai “ubat” untuk melindungi buah pinggang dan mengoptimumkan kesihatan keseluruhan. Anda boleh dapatkan jawapan tambahan dari Chatbot di www.buahpinggang.info

Berikut adalah 20 ubat tersebut, disusun semula dengan fokus kepada Strategi MNT dan Alternatif Pemakanan berdasarkan sumber yang disediakan.

Alternatif Terapi Pemakanan Perubatan (MNT) untuk Mengurangkan Kebergantungan Kepada Ubat Berisiko Buah Pinggang

Prinsip Asas MNT untuk CKD:

  • Kawalan Tekanan Darah & Cecair: Mengurangkan pengambilan natrium.
  • Mengurangkan Beban Buah Pinggang: Menyesuaikan pengambilan protein.
  • Mengekalkan Keseimbangan Elektrolit: Mengawal pengambilan kalium dan fosforus.
  • Mencegah Malnutrisi: Memastikan pengambilan kalori dan nutrien yang mencukupi.

1. Untuk Mengurangkan Kebergantungan kepada NSAID (Sakit & Radang)

  • MNT/Alternatif: Terapi pemakanan anti-radang.
  • Tindakan:
    • Tingkatkan pengambilan asid lemak Omega-3 (ikan salmon, sardin, biji flaks) yang mempunyai sifat anti-radang semula jadi.
    • Gunakan rempah ratus seperti kunyit (dengan lada hitam untuk penyerapan) dan halia yang mempunyai kesan mengurangkan radang.
    • Elakkan makanan yang diproses yang boleh mencetuskan radang.

2. Untuk Mengurangkan Kebergantungan kepada PPI (Asid Perut)

  • MNT/Alternatif: Modifikasi diet untuk menguruskan refluks asid.
  • Tindakan:
    • Makan saiz hidangan lebih kecil dan lebih kerap.
    • Elakkan makanan pencetus seperti makanan pedas, berasid, berminyak, dan kafein.
    • Tingkatkan pengambilan serat.

3. & 4. Untuk Mengurangkan Keperluan Antibiotik (Aminoglikosida, Vancomycin)

  • MNT/Alternatif: Mengukuhkan sistem imun melalui pemakanan untuk mencegah jangkitan.
  • Tindakan:
    • Pastikan pengambilan protein yang mencukupi (pada tahap yang disyorkan untuk tahap CKD anda) untuk menyokong fungsi imun.
    • Diet kaya dengan vitamin C, Vitamin E, dan Zink daripada sumber yang selamat untuk buah pinggang (contohnya, lobak merah, kacang hijau) untuk membantu melawan jangkitan.

5. Untuk Menguruskan Kesan Sampingan Trimethoprim/Sulfamethoxazole (Hiperkalemia)

  • MNT/Alternatif: Diet terhad kalium.
  • Tindakan:
    • Hadkan makanan tinggi kalium seperti pisang, ubi keledek, bayam, tomato, oren, dan coklat.
    • Kaedah “leaching” sayur-sayuran ubi (seperti kentang) sebelum dimasak untuk mengurangkan kandungan kalium.

6. Untuk Mengurangkan Keperluan Metformin & Mengurus Asidosis

  • MNT/Alternatif: Kawalan glisemik dan pengalkulan diet.
  • Tindakan:
    • Kawalan ketat pengambilan karbohidrat untuk mengelakkan turun naik gula dalam darah yang besar.
    • Tingkatkan pengambilan buah-buahan dan sayur-sayuran (dipilih yang rendah kalium jika perlu) yang mempunyai kesan pengalkulan (alkalinizing) untuk membantu melawan asidosis metabolik.

7. Untuk Mengurangkan Kebergantungan kepada Diuretik (Bengkak)

  • MNT/Alternatif: Kawalan cecair dan natrium yang ketat.
  • Tindakan:
    • Hadkan pengambilan natrium secara ketat (< 2-3 g/hari). Elakkan makanan diproses, sos, dan makanan dalam tin.
    • Kawalkan pengambilan cecair berdasarkan nasihat doktor.
    • Pengambilan protein yang mencukupi untuk mengekalkan tekanan onkotik yang menghalang cecair daripada berkumpul di dalam tisu.

8. Untuk Mengelakkan Pelawas Fosfat

  • MNT/Alternatif: Pencegahan sembelit melalui serat dan cecair.
  • Tindakan:
    • Tingkatkan pengambilan serat daripada sumber rendah fosforus dan kalium (contohnya, kubis, epal, kacang hijau).
    • Kekal terhidrat dengan baik (jika dibenarkan).

9. Untuk Mengurangkan Risiko Kerosakan Bahan Kontras (CIN)

  • MNT/Alternatif: Hidrasi yang mencukupi sebelum dan selepas prosedur.
  • Tindakan:
    • Ikut protokol hidrasi yang disyorkan oleh doktor (biasanya dengan minum air atau menerima cecair IV). Penting: Pesakit CKD tahap akhir mungkin perlu menghadkan cecair, jadi ini mesti dirancang oleh pakar.

10. Untuk Mencegah Kristal Acyclovir

  • MNT/Alternatif: Hidrasi yang mencukupi.
  • Tindakan:
    • Pastikan pengambilan cecair yang banyak semasa menerima rawatan untuk mencairkan air kencing dan mencegah pembentukan kristal.

11. Untuk Mengurangkan Keperluan Allopurinol (Asid Urik Tinggi)

  • MNT/Alternatif: Diet rendah purin.
  • Tindakan:
    • Hadkan makanan tinggi purin seperti daging organ, daging merah, dan beberapa makanan laut (sardin, kerang).
    • Elakkan alkohol, terutamanya bir.
    • Hadkan minuman manis dengan fruktosa tinggi.

12. Untuk Menguruskan Kesan Sampingan Litium (Polidipsia)

  • MNT/Alternatif: Kawalan cecair yang konsisten dan selamat.
  • Tindakan:
    • Ikut jadual pengambilan cecair yang ditetapkan oleh doktor untuk mengelakkan kedua-dua dehidrasi dan keracunan air.
    • Mengekalkan pengambilan natrium yang konsisten (tidak terlalu rendah, tidak terlalu tinggi).

13. Untuk Menyokong Pengurusan Tekanan Darah & Mengurangkan Kebergantungan kepada Ubat

  • MNT/Alternatif: Pendekatan Pemakanan untuk Menghentikan Hipertensi (DASH), yang diubah suai untuk CKD.
  • Tindakan:
    • Diet kaya dengan buah-buahan, sayur-sayuran, dan produk tenusu rendah lemak.
    • Mengurangkan lemak tepu dan kolesterol.
    • Penting: Diet DASH standard adalah tinggi kalium dan fosforus, jadi ia memerlukan pengubahsuaian oleh pakar diet.

14. Untuk Menggantikan Suplemen Herba/Tradisional yang Berisiko

  • MNT/Alternatif: Fokus kepada makanan keseluruhan yang berkhasiat.
  • Tindakan:
    • Elakkan semua suplemen herba yang tidak disahkan keselamatannya.
    • Dapatkan antioksidan dan fitokimia daripada pelbagai buah-buahan dan sayur-sayuran yang selamat untuk buah pinggang.

15. Untuk Menggantikan Suplemen Kreatina

  • MNT/Alternatif: Mengekalkan jisim otot secara semula jadi.
  • Tindakan:
    • Pengambilan protein yang mencukupi dan berkualiti tinggi (contohnya, telur, ayam, daging) dalam had yang disyorkan untuk CKD.
    • Latihan rintangan yang selamat (jika dibenarkan oleh doktor) untuk mengekalkan otot.

16. Untuk Mengurangkan Keperluan Ubat Tahan Sakit Opioid

  • MNT/Alternatif: Strategi diet anti-radang (lihat #1) dan pengurusan kesakitan melalui gaya hidup.
  • Tindakan:
    • Mengekalkan berat badan yang sihat untuk mengurangkan tekanan pada sendi.
    • Memastikan pengambilan magnesium dan kalsium yang mencukupi (dari sumber yang dipantau) untuk kesihatan saraf dan otot.

17. & 18. Untuk Menyokong Ubat Diabetes (SGLT2i, GLP-1)

  • MNT/Alternatif: Kawalan glisemik diet yang ketat.
  • Tindakan:
    • Pengagihan karbohidrat yang seragam sepanjang hari.
    • Pilih karbohidrat kompleks (contohnya, bijirin penuh yang dipantau) dengan serat yang tinggi.
    • Gabungkan karbohidrat dengan protein dan lemak sihat untuk melambatkan pencernaan.

19. Untuk Menyokong Kesihatan Tulang & Mengurangkan Kebergantungan kepada Alendronate

  • MNT/Alternatif: Pengurusan fosforus dan kalsium diet.
  • Tindakan:
    • Hadkan makanan tinggi fosforus tambahan (makanan diproses, cola, daging yang diproses).
    • Ambil pengikat fosfat yang diresepkan oleh doktor dengan betul, dengan makanan.
    • Pastikan pengambilan kalsium yang mencukupi dari diet atau suplemen seperti yang dinasihatkan.

20. Untuk Menggantikan Suplemen Vitamin C Dos Tinggi

  • MNT/Alternatif: Dapatkan Vitamin C daripada sumber makanan yang selamat.
  • Tindakan:
    • Pilih buah-buahan dan sayur-sayuran yang rendah kalium dan tinggi Vitamin C seperti kubis, lada benggala, dan kacang hijau.
    • Elakkan suplemen Vitamin C dos tinggi.

Kesimpulan

Seperti yang ditekankan oleh sumber Nutritional Management of Renal Disease, MNT adalah teras penjagaan untuk pesakit CKD. Dengan melaksanakan strategi pemakanan ini:

  • Anda boleh mengurangkan dos yang diperlukan untuk sesetengah ubat.
  • Anda boleh menguruskan kesan sampingan ubat dengan lebih baik.
  • Anda boleh secara proaktif melindungi fungsi buah pinggang yang tinggal.

Amaran Penting: Semua perubahan diet untuk pesakit CKD HARUS dirancang dan diselia oleh doktor dan pakar diet berdaftar yang pakar dalam penyakit buah pinggang. Keperluan pemakanan adalah sangat individu berdasarkan tahap CKD dan keadaan kesihatan lain.